معرفی محوطه سنگ بست

این محوطه در شهرستان فریمان قرار دارد و متشکل از مقبره ارسلان جاذب، کاروانسررا، مسجد و مناره ایاز می شود که در دوران غزونیان ساخته شده است. دلیل اهمیت این منطقه در دوران اولیه اسلامی به ویژه در قرون میانه را قرار گیری و واقع شدن آن بر سر راه جاده کاروانروی مرو، هرات، توس و نیشابور می دانند. بنا بر نوشته هایی که از مورخین و سفرنامه نویسان قرون میانه اسلامی به جای مانده، سنگ بست، محل عبور کاروان های بازرگانی بوده است. مال التجاره های زیادی از شهرها و سرزمین هایی همچون بغداد، ری و نیشابور آورده شده و پس از عبور از سنگ بست به سرخس رفته و از آنجا به مرو، بخارا، سمرقند و هرات، و در نهایت از آن جا به ترکستان و چین می رفته است. در این مسیر سنگ بست از جایگاه ویژه ای داشت و محل استراحت کاروان عبوری بود. از دیگر دلایلی که این منطقه دارای اهمیت بود و در متون به آن اشاره شده است می توان به احداث مجموعه بناهایی عام المنفعه توسط ارسلان جاذب، والی توس، اشاره کرد.

قابل ذکر است که اهمیت منطقه به حدی بوده است که دولتشاه سمرقندی در کتاب خود آورده: «امیر علیشیر نوایی در قرن نهم ه.ق زمانی که رباط ارسلان جاذب رو به ویرانی گذاشته بود، در نزدیکی رباط قدیمی ارسلان جاذب، کاروانسرای جدیدی احداث می کند».

 https://mrbilit.com/mag/sang-bast-area/